Jan Neefjes
Harnjesweg 37, 6706 AR Wageningen
telefoon: 06 - 28 64 17 09
Email / Route kantoor Wageningen

Hans Bleumink
De Benneken 10, 5283 TL Boxtel
telefoon: 06 - 15 50 71 40
Email
Producten
  Planvorming en
beleidsadvies


Beleidsonderzoek
en -evaluatie


Historisch-
landschappelijk onderzoek


De landschapsbiografie

Groene Burgerinitiatieven

Tekst en
communicatieadvies


Boeken en journalistiek

Workshops en excursies

Cursussen

Netwerk en
opdrachtgevers


groenschrift webdesign  

Wederopbouw op de agenda

De periode 1940-1965 stond in het teken van de wederopbouw van ons land. Ruilverkaveling was dé manier om de productiviteit en efficiëntie van de agrarische sector te verhogen. Nooit meer Hongerwinter was het devies.
Hoewel de ruilverkavelingen hebben bijgedragen aan de spectaculaire productieverhoging, is er ook veel kritiek geweest op het grootschalige en uniformerende karakter, waardoor het kleinschalige en historische landschap vaak verloren ging. Inmiddels zijn de ruilverkavelingsgebieden volgroeid en maken ze onlosmakelijk deel uit van het Nederlands landschap. Ondanks de kritiek, zijn er in die periode ook veel ideeënrijk en innovatieve ontwerpen gerealiseerd. Daarom heeft het rijk in de Visie Erfgoed en Ruimte acht ruilverkavelingsgebieden aangewezen van nationaal belang. Het Brabantse Wederopbouwgebied de Scheeken, gelegen in Nationaal Landschap Het Groene Woud, is daar een van.

Wederopbouwgebied De Scheeken
Tussen 1938 en 1959 vond in de Scheeken de eerste ruilverkaveling plaats waarvoor een integraal landschapsplan werd opgesteld. Naast kavelruil en landbouwverbetering kregen daarin ook landschappelijke, recreatieve en ecologische doelen een plek. Die aanpak zou model staan voor de Ruilverkavelingswet van 1954. Door die aanpak is het historische, kleinschalige landschap met zijn verkamerde en besloten structuur - waarom De Scheeken ook toen al vermaard was -behouden en versterkt.

Verkenning
In opdracht van Stichting de Brabantse Boerderij heeft Overland verkend welke cultuurhistorische en landschappelijke waarden uit de Wederopbouwperiode nog in de Scheeken aanwezig en beleefbaar zijn. Omdat in het landschapsplan veel rekening met het oorspronkelijke cultuurlandschap is gehouden, is ook die oudere geschiedenis in de Scheeken nog goed zichtbaar. Toch zijn er de afgelopen decennia ook veel cultuurhistorische waarden verdwenen, zoals de kenmerkende beplanting op perceelsgrenzen.

Aan de slag
De verkenning heeft heldere aanknopingspunten opgeleverd voor (gemeentelijk) beleid en heeft geresulteerd in drie concrete uitvoeringsprojecten, waarbij veel maatschappelijke partijen én de gemeenten Best, Boxtel en St. Oedenrode betrokken zijn. Er worden drie Wederopbouwerven hersteld, de populierenbeplanting wordt hersteld (in combinatie met regionale biomassaproductie) en via oral history worden bewoners en beleidsmakers nauw betrokken bij de unieke geschiedenis en de toekomst van hún gebied.

Download de verkenning (pdf 10MB)

Welkom bij Overland

Overland is het bureau van Hans Bleumink en Jan Neefjes. We adviseren bij ruimtelijke ontwikkelingen in het landelijk gebied. We verrichten cultuurhistorisch en beleidsmatig onderzoek, adviseren over communicatie en begeleiden planvorming. Resultaten daarvan geven we weer in heldere teksten voor zowel professionals als het grote publiek. We staan voor een duurzaam platteland, waar plek is voor landbouw én natuur, en waar de stem van bewoners wordt gehoord. We kennen de praktijk. We schuiven net zo gemakkelijk aan rond de vergadertafels in Den Haag als aan de keukentafel thuis.